هوای تمامی کلان شهرهای کشور ایران به شدت آلوده است

آنگونه که سازمان هواشناسی پیش بینی کرده است ، امروز پنج شنبه ، هوای تمامی کلان شهرهای کشور ایران به شدت آلوده و دراین میان تهران پایتخت کشور ، یکی از”آلوده‌ترین “روزهای خود را شاهد خواهد بود.
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز به نقل از ایرنا ، آلودگی هوا بنا بر این پیش بینی نه تنها کلان شهرهای همیشه آلوده کشور که شهری مانند رشت را که به واسطه داشتن بارش مناسب باران ، هوایی نسبتا سالم دارد، دربرخواهد گرفت و دلیل آن نیز استقرار سامانه پرفشاری است که از روز یکشنبه این هفته بر روی کشور مستقر شده‌است.
پزشکان با در نظر داشتن ” هشدار” سازمان هواشناسی ، خصوصا از بیماران قلبی و عروقی ، کودکان و خانم‌های باردار ساکن کلان شهرها می‌خواهند تا امروز و فردا حتما ! درخانه بمانند و اگر امکانی برای آنها وجود دارد ، از این شهرها بیرون بروند و شهروندانی که حس مسوولیت قوی دارند از خودروی شخصی استفاده نکنند.
تهران که آلودگی هوای آن شهرت جهانی دارد ، اغلب روزهای سال هوایی آلوده دارد و در زمستان این وضعیت هر چه بیشتر تشدید می‌شود.
در طول ده سال اخیر در دو نوبت حجم آلاینده‌ها در هوای تهران به حدی رسیده است که مسوولین با همه ملاحظات ، ناچار به اعلام تعطیلی عمومی شدند که آخرین نوبت آن پاییزسال ‪۱۳۸۴‬بود که علاوه بر مدارس،ادارات نیز تعطیل شد و در همان روز عمق دید در تهران به کمتراز ‪۱۰۰‬متر رسید که‌این آلودگی هوا پروازها را نیز مختل کرد.
آلودگی هوا و غیر قابل تحمل بودن آن ، خاص کلان شهری مانند تهران نیست.
اغلب شهرهای بزرگ ایران از این مشکل در رنج هستند.
عمده منبع آلوده‌کننده هوا در شهرهای بزرگ ایران ، انبوه خودروهای سرگردانی شناخته شده‌اند که بیشتر از حد استاندارد سوخت مصرف می‌کنند و خیابان‌های شهرها اغلب زیر بار سنگین ترافیکی است که ریشه در معضلاتی مانند مهندسی ترافیک و بیشتر فرهنگ ترافیکی دارد.
متخصصان محیط زیست درتعریف ” آلودگی هوا” در پایگاه مرجع” ویکی پیدیا” می گویند : “آلودگی هوا عبارت است از وجود یک یا چند آلوده‌کننده در هوای آزاد به آن مقدار، مدت و ویژگی‌ها که برای انسان ، گیاه یا حیوان خطرناک است و برای اموال مضر و یا به‌طور غیرقابل قبولی مخل استفاده راحت از زندگی و اموال شود.”
آلوده‌کننده‌های هوا بسته به نوع، غلظت و مدت تماس با انسان می‌توانند اثراتی نظیر تحریک ، سوزش و آب‌ریزش تا اثرات شدید و حتی مرگ را به دنبال داشته باشند.
حوادث حاد آلودگی هوا در سال‌های مختلف از جمله واقعه ‪” ۱۹۳۰‬ره میوز”، ‪” ۱۹۴۸‬دونورای” پنسیلوانیا،‪ ۱۹۵۲‬لندن و سایر وقایع و مطالعات سم‌شناسی با استفاده از حیوانات آزمایشگاهی اثرات سو بسیاری از آلاینده‌ها را مشخص کرده است.
مله آلاینده‌های هوا که بیشترازسوخت خودروها و سایر منابع فسیلی ناشی می شود، گوگرد است. آزمایش‌ها نشان می‌دهد که گوگرد باعث آسیب جدی به غشای مخاطی دستگاه تنفس، افزایش مقاومت ریه به‌جریان هوا ، درد در ناحیه سینه ، گاهی ریزش خون از بینی، تحریک چشم ، تنگی نفس، توسعه بیماری‌های مزمن ریوی بخصوص برونشیت، سرفه ، کاهش ظرفیت تنفسی و کاهش مقاومت بدن می‌شود.
از دیگر آلاینده‌ها، اکسیدهای ازت است که موجب تحریک حبابچه‌های ریوی ، گشادی مردمک چشم ، افزایش مقاومت هوایی سیستم تنفسی ، کاهش ظرفیت انتشار گاز در ریه، توسعه پنومونی ، افزایش برونشیت حاد، تحریک گلو و چشم ،ایجاد سرفه، تنگی تنفس، بی‌حالی و خستگی می‌شود.
هیدورکربن‌ها که سهم بالایی در گازهای خروجی از موتور خودروها دارد، علاوه بر عوارض گوناگون بر قلب و عروق و سیستم تنفس ، ثابت شده است که فرد را می تواند در برابر بیماری‌هایی چون سرطان قرار دهد.
آمارهای پزشکی قانونی تهران و سازمان بهشت زهرا نشان می‌دهد که در سال- های اخیر همواره نخستین عامل مرگ ومیر در کلان شهر تهران و دیگر کلان شهرها که با آلودگی زیاد هوا روبرو هستند، بیماری‌های قلبی و عروقی بوده است.
بنابراظهارات مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران ، دلیل آلودگی هوای کلان شهرهای کشور ، افزایش و تجمع منابع انتشار است و در شهرهایی نظیر تبریز ، اراک و اهواز ، تولید آلودگی صنایع و در دیگر شهرها ترافیک شهری نقش مهمی در آلودگی هوا دارند.
به غیر از کرج ، در شهرهای دیگر کشور، طرح‌جامع کاهش‌آلودگی هوا در حال انجام است . برنامه‌های جامع کاهش آلودگی هوای تهران هفت محور دارد که بیشتر روی خودروها به عنوان اصلی‌ترین منبع تولید آلودگی متمرکز است.
“همشهری آنلاین ” که به مسایل زیست محیطی درپایتخت توجه دارد، درگزارشی که بتازگی منتشر کرد، یک باردیگر “زنگ هشدار” را در مورد آلودگی روز افزون هوای تهران و دیگر شهرهای بزرگ کشور با این امید که درگوش مردم و مسوولین بنشیند ، به صدا درآورد.
همشهری آنلاین نوشت: ” سالانه ‪۱۰۰‬هزارتهرانی براثرعوارض ناشی ازآلودگی هوا روانه بیمارستان می‌شوند. تجمع بیش از حد سرب ، باعث بیمارهای عصبی از جمله پرخاشگری می‌شود.”
یافته‌های تازه اعلام شده شرکت کنترل کیفیت هوای تهران نشان می‌دهد که علاوه برانبوهی از آلاینده‌ها، حجم ” بنزن ” یک هیدروکربن بسیار خطرناک نیز در هوای کلان شهرهای ایران بخصوص تهران به حدی رسیده است که سلامت عمومی را به شدت تهدید می‌کند.
بنزن به عکس بوی خوش آن ، ماده‌ای بسیار خطرناک است و سال هاست محققین دریافته‌اند یکی از عوامل اصلی بروز سرطان است .
شرکت کنترل کیفیت هوای تهران در اطلاعیه‌ای که بتازگی منتشر کرد، گناه بالابودن عده مبتلایان به سرطان در کلان شهرهای ایران بخصوص تهران را بردوش بنزن گذاشت که عمدتا از سوخت خودروها ناشی می‌شود.
آماری دقیق از تعداد خودروهای فعال در تهران در دست نیست، ولی مسوولین پلیس برآورد کرده‌اند به‌رغم سهمیه‌بندی بنزین ومحدویت‌های دیگر،همچنان نزدیک به‌دو میلیون خودرو که بیشترین تعداد آن‌ها نیز خودروهای شخصی هستند، دراین شهر فعال هستند و به‌بدنامی تهران به عنوان یکی از آلوده‌ترین شهرهای جهان کمک کنند.
منبع:سایت پزشکان بدون مرز http://www.pezeshk.us
ابراهیم ندرلو مدیر سایت مهندسی بهداشت محیط و صنعتی- سایت موِژ